LỜI MỞ ĐẦU
Để đạt được những hiệu quả nhất định, trước khi đọc Bạch Thoại Phật Pháp nên đọc lời cầu nguyện dưới đây:
“Cảm tạ Nam Mô Đại Từ Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. Xin gia trì cho đệ tử __(họ tên) để con đọc và hiểu được nội dung của Bạch Thoại Phật Pháp, để năng lượng của Bạch Thoại Phật Pháp gia trì bổn tánh của con, phù hộ cho con khai sáng trí tuệ, tiêu trừ nghiệp chướng, mọi điều kiết tường. Con xin cảm tạ Bồ Tát”.
Tập 23
TỨ CHÁNH CẦN LÀ TRÍ TUỆ CỦA TÁNH KHÔNG
(25/03/2020)
Khi
trong tâm một người biết những thứ thiện vĩnh viễn là thiện, những thứ dơ bẩn
vĩnh viễn là dơ bẩn, thì sẽ không truy cầu ra bên ngoài. Tất cả vật chất đều dơ
bẩn, chỉ có Bản Tánh, đó mới chính là Tánh Không và thuần khiết nhất. Người học
hạnh Bồ Tát không những phải tinh tấn tu hành mà còn phải học cách cứu độ chúng
sinh, người học Phật chân chính phải cứu độ chúng sinh. Độ chúng sinh thực ra
không phải là quý vị đi độ người khác, mà là dùng cái tâm đạo đức và sự lưu lộ
của bản tánh từ bi của quý vị để làm những việc này, như vậy trong tâm quý vị sẽ
có chánh niệm. Người có chánh niệm sẽ vô cùng hoan hỷ đi làm việc này, và sẽ rất
siêng năng tích đức hành thiện.
Chánh
Cần có nghĩa là đúng đắn và siêng năng, trong Phật giáo có “Tứ Chánh Cần”. Điều
chúng ta làm hôm nay trước tiên là phải tăng trưởng trí huệ, với mục đích học hỏi
trí tuệ của chư Phật Bồ Tát, rồi từ từ làm những việc thiện nên làm một cách tự
nhiên như tánh không (tức là không chấp trước, vô trụ), và làm chúng không ngừng
nghỉ. Nếu một người không đủ trí tuệ, họ không thể phân biệt được điều gì là ác
và điều gì là thiện. Tại sao trí tuệ lại quan trọng? Chính là phải học cách
phân biệt thiện và ác, danh và lợi của nhân gian, phải có khả năng phân biệt mọi
thứ. Trong thất thức điền của quý vị – Mạt-na thức – sẽ hình thành một bức tường
lửa để ngăn chặn những thứ ác xâm nhập, và chỉ để cho những thứ thiện lưu trữ tại
đó. Dần dần, quý vị sẽ biết được, ở nhân gian việc gì là nên làm, việc gì là
không nên làm.
Chúng
ta sống trên đời, người học Phật mỗi ngày đều tạo thiện nghiệp, nhưng nhiều người
hàng ngày đều điên đảo mê lầm, mỗi ngày đều sống trong chấp trước, cho rằng
“cái này là của tôi, cái kia là của tôi”, “cái này tôi nên có, cái kia tôi
không thể buông bỏ, bởi vì những thứ này đều là của tôi”, thực ra họ chỉ đang
mê muội giăng lưới cho mọi thứ trong đời mình mà thôi. Về mặt tình cảm, quý vị
tự tạo ra tấm lưới tình. Sự tham luyến của quý vị đối với tiền tài khiến quý vị
tạo ra tấm lưới tiền tài. Nếu quý vị sống trong sự hận thù thì quý vị lại tự tạo
ra tấm lưới hận thù trong tâm mình. Và những việc bản thân làm dần dần sẽ cảm
thấy đúng, “Đây là điều tôi nên làm”. Thực tế là vì quý vị ở trong lưới (cái mạng
lưới do chính quý vị giăng ra), quý vị hoàn toàn không biết trí tuệ là gì. Phát
khởi trí tuệ chính là để chúng ta phân biệt được thiện ác ở đời này, và chúng
ta phải thực hành “Tứ Chánh Cần”, nếu không chúng ta sẽ nhận ác là thiện, vì
quý vị không biết thế nào là thiện, và sẽ lầm tưởng cái ác là cái tốt. Lấy một
ví dụ đơn giản, khi còn nhỏ, cha mẹ cưng chiều, tác oai tác quái trong lớp, quý
vị muốn thế này thế nọ, trái bắt nạt bạn học, phải bắt nạt bạn học. Quý vị luôn
cho những việc làm đó là đúng, theo thời gian, tất cả hành vi, ngôn ngữ và tư
duy phát ra từ trên người quý vị, tất cả đều là sai lầm và tiếp tục theo thời
gian, quý vị sẽ trở thành một người xấu xa. Vì quý vị không biết đó là ác, quý
vị cho là đúng, “Ta hơn người ta, nên ức hiếp người ta”, những tà niệm này cuối
cùng sẽ khiến quý vị làm nhiều điều ác và sa vào tam ác đạo.
Thực
tế là, có rất nhiều người có những hành động hoàn toàn không phù hợp với chánh
tín và chánh niệm của họ, thậm chí còn không được pháp luật của quốc gia nơi họ
sinh sống cho phép. Có người giết người phóng hỏa, ức hiếp người khác, lừa gạt
người khác, nhưng họ vẫn cảm thấy mình đúng. Giống như nhiều người khi bị bắt vẫn
nói: “Việc này thì có gì là sai? Người khác đều làm, tại sao tôi không thể
làm?” Ngay cả tà dâm, làm các việc liên quan đến sắc tình cũng cho rằng mình là
người tốt chứ không phải người xấu. Bởi vì tư duy của họ đã sai lệch, bởi vì những
quan niệm của những người họ tiếp xúc và những hành vi của chính họ, đã khiến họ
từ từ rời xa trí tuệ và ý thức phân biệt của chính mình.
Đây
chính là sự sai khác phát sinh do không có trí tuệ. Cho nên người trí biết việc
này tốt, mình phải làm; việc này không tốt, mình không được làm. Mặt khác, có một
số người biết rõ việc này không tốt nhưng họ vẫn làm. Còn có trường hợp là vì
cha mẹ từng làm, con cái thấy cha mẹ làm được thì mình cũng làm được. Đó là lý
do tại sao Sư Phụ nói với quý vị: “Kỷ bất chính, yên năng chính nhân?” (Mình
không ngay thẳng, sao có thể sửa người?). Quý vị nhất định phải trong sạch.
Trong lối sống của quý vị, trí tuệ cho phép quý vị hiểu được điều gì là chánh,
điều gì là không chánh. Rất nhiều người không có trí tuệ, cách sống của họ cách
xa người khác vạn dặm: rõ ràng là sai họ cho là đúng; rõ ràng là điều chánh họ
lại thấy mình thiệt thòi, ‘Không lẽ tôi phải chịu thiệt thòi này?’. Quý vị nghĩ
xem, vị Bồ Tát nào, người tốt nào mà không bắt đầu từ sự thiệt thòi? Nếu quý vị
muốn làm việc thiện, quý vị có thể làm việc thiện mà không chịu sự thiệt thòi
không? Đó chính là để loại bỏ những tạp niệm nơi hồng trần, để cho quý vị có thể
hiểu được cách giúp đỡ và thấu hiểu người khác.
Sư
Phụ nói với mọi người, “Tứ Chánh Cần”. Một là, “Dĩ sanh ác, lệnh đoạn” (Ác đã
sanh, hãy làm cho đoạn diệt), phải dứt bỏ những ác niệm đã khởi trong lòng.
“Tôi lợi dụng anh ta, anh ta cũng từng lợi dụng tôi.” Đây chính là ác niệm đã
sanh ra, quý vị nhất định phải đoạn trừ nó. Hai là, “Vị sanh ác, vật linh sanh”
(Ác chưa sanh, đừng cho nó sanh khởi), khi trong tâm chưa sinh ác niệm thì đừng
để chúng phát khởi. Rất nhiều người đã học được cách kiềm chế, họ biết rõ nếu
tiếp tục nói sẽ phát khí nổi nóng, họ biết rõ nếu cứ tiếp tục nói như vậy, tư
duy cứ nghĩ tiếp như vậy, thì nhất định sẽ bị sai lệch, vậy thì quý vị biết phải
làm cho “ác chưa sanh, đừng cho sanh khởi”. “Tiếp theo tôi sẽ hận nó đây”, ác
niệm này không thể sinh ra, nếu không nó sẽ phá hủy tâm trạng của quý vị.
Thứ
ba, “Vị sanh thiện, lệnh sanh” (Thiện chưa sanh, hãy làm cho nó sanh khởi). Sự
thiện lương trong tâm quý vị chưa được sinh ra, hãy mau chóng làm cho nó sinh
khởi. Nhiều người thực ra là muốn giúp đỡ người khác, có rất nhiều thiện tâm,
nhưng họ lại không đi giúp người, họ không nảy sinh ý niệm “Tôi muốn đi giúp
người khác”. Thực tế là, trong tâm họ thường xuyên nghĩ đến “Tôi muốn đi giúp đỡ
người khác”, đã nghĩ vậy thì mau chóng làm cho lòng tốt đó sanh khởi.
“Chánh
Cần” thứ tư là “Dĩ sanh thiện, lệnh tăng trưởng” (Thiện đã sanh, hãy làm cho nó
tăng trưởng). Đây đã là điều thiện lành rồi, quý vị phải tự khuyến khích mình
làm. “Hôm nay, tôi không quan tâm có phải là phiên trực của tôi hay không, chỉ
cần có thời gian là tôi giúp dọn dẹp vệ sinh, giúp người khác xách đồ. Không nhất
thiết phải đến phiên trực, không phải phiên trực tôi cũng làm như vậy.” Quý vị
phải nhớ rằng, điều thiện đã sanh ra, quý vị phải làm cho nó lớn mạnh hơn nữa,
phải để lòng thiện lành tràn ngập toàn thân, rồi từ từ nó sẽ khiến quý vị ngày
càng trở nên chánh năng lượng hơn. Vì vậy, người học Phật chúng ta nên học “Tứ
Chánh Cần”, mỗi ngày làm nhiều việc thiện hơn, đừng nghĩ rằng việc này mình nên
làm, hay không nên làm. Hôm nay chỉ cần là việc thiện, chúng ta đều phải làm,
chỉ cần là việc ác, chúng ta đều không được làm. Đây chính là những gì mà Phật
Pháp giảng: “Chư ác mạc tác, chúng thiện phụng hành” (Các điều ác chớ làm, các
việc lành vâng giữ làm theo).
Người
học Phật chân chính, sống trong thế gian này, học Phật chính là học trí tuệ.
Nhiều người sống cuộc sống rất khó khăn và đau khổ, nhưng có một số người có
trí tuệ, họ sống tương đối có Bát Nhã. Trên đời có một số việc, quý vị không
nên nhìn quá rõ ràng, nhìn rõ sẽ đau lòng; có những việc, quý vị không nên hiểu
quá thấu đáo, nếu hiểu quá thấu đáo, sẽ tổn thương tình cảm của chính mình. Cho
nên Bồ Tát yêu cầu chúng ta phải buông xuống, chính là nói rằng đời người cần
“nan đắc hồ đồ” (khó được cái hồ đồ một chút). Đôi khi quý vị nhìn cuộc sống một
cách rõ ràng, nó là hư ảo, nó không có thực và nó sẽ trôi qua theo thời gian.
Dù cho quý vị có được rồi, cũng sẽ mất đi; quý vị không có, rồi sẽ lại có. Đó
là một quan niệm sống nói hiểu mà không hiểu, nói rõ mà không rõ. Vì vậy, Bồ
Tát bảo chúng ta hãy buông bỏ. Đôi khi có quá nhiều thứ trong cuộc sống mà quý
vị nhìn không vừa mắt (chướng tai gai mắt), khi quý vị nhìn rõ và hiểu nó, thì
quý vị đã tự tìm ra chìa khóa cho nỗi buồn của chính mình, quý vị mở ra cánh cửa
thương tâm của mình, mỗi ngày sẽ ở trong căn nhà đó, thống khổ ưu thương và
không thể giải thoát.
Cho
nên, Sư Phụ bảo quý vị rằng, trong mọi chuyện đừng đi tìm sự bi thương của mình
để sống qua ngày. Phiền não do tâm khởi, quý vị không phiền thì lấy đâu ra não
nộ? Mọi cảnh đều do tâm tạo. Rất nhiều người vô cùng không vui, hôm nay quý vị
đến nơi này, thấy chỗ ngồi này, thấy người này, tất cả cảnh giới đều do tâm tạo
ra. Hôm nay quý vị không muốn thấy người này thì quý vị liền thấy phiền phức.
Hôm nay, quý vị cảm thấy người này rất đáng thương. Tuy rằng họ đã từng đối xử
tệ bạc và làm tổn thương quý vị, nhưng quý vị lại cảm thấy người đó cũng là một
người rất đáng thương, vì người ấy không hiểu Phật Pháp, người ấy hàng ngày sống
trong chấp trước, thì quý vị sẽ cảm thấy bình an trong lòng. Vì vậy, Bồ Tát cho
chúng ta hiểu rằng “Vạn cảnh duy tâm tạo” (Mọi cảnh đều do tâm tạo). Sư Phụ dạy
mọi người rằng nếu quý vị không làm chủ được vận mệnh của mình, quý vị sẽ bị nó
chi phối; nếu hôm nay quý vị có thể làm chủ được vận mệnh của chính mình, thì vận
mệnh sẽ do quý vị điều khiển; nếu hôm nay quý vị không thể làm chủ được vận mệnh
của mình, vận mệnh sẽ chi phối quý vị, dẫn dắt quý vị, khiến quý vị đau khổ,
khiến quý vị bi thương.
Ở
đây, Sư Phụ lấy một ví dụ, cũng giống như con ngựa thiên lý mã, khi quý vị thuần
phục được con ngựa thiên lý mã này, thì quý vị có thể tung hoành trên chiến trường,
quý vị hoàn toàn có thể điều khiển nó, muốn nó phi đến đâu, nó sẽ đưa quý vị đến
đó. Nếu vận mệnh là một con ngựa hoang, quý vị không khuất phục được nó, nó sẽ
từ từ kéo quý vị đi, có khi vòng chân bàn đạp còn chưa móc vào thì nó đã bỏ chạy
và quý vị sẽ bị nó kéo lê trên cát.
Cho
nên, khi chúng ta làm bất cứ điều gì, trước tiên chúng ta phải điều chỉnh cho
ngay thẳng (bãi chánh) tâm thái của mình. Tâm thái là gì? Đó chính là sự hiểu
biết đối với sự vật này. Hôm nay quý vị hiểu rõ ràng, quý vị liền thành công.
Hôm nay quý vị không hiểu rõ ràng được sự việc này, vậy thì quý vị có thể sẽ
phiền não, ưu sầu, đau khổ, sân hận.
Vì
vậy, nếu quý vị kiểm soát tốt tâm thái của mình, cuộc sống của quý vị sẽ thuận
buồm xuôi gió. Nếu hôm nay tâm thái quý vị không tốt, cảm thấy người khác đang
nhắm vào mình (gây khó dễ cho mình), đang hãm hại mình, cuộc sống của quý vị giống
như một tòa bảo tháp, tất yếu sẽ nghiêng lệch.
Vậy
nên, nắm bắt vận mệnh của mình, điều quan trọng là ở việc tu dưỡng tâm thái tốt
đẹp. Một người có tâm thái tốt, vận mệnh của họ nhất định sẽ tốt. Những gì
chúng ta không nhìn thấy, không nên quá mức đi tìm hiểu, không nhất thiết phải
biết tất cả mọi thứ. Trên đời này, đôi khi biết quá nhiều, lại càng tạo ra nhiều
tổn thương cho mình. Biết ít hơn một chút, quý vị sẽ tự tạo ra ít tổn thương
cho chính mình hơn. Những gì nhìn không thấu, có khi không nhất định phải nhìn
cho thấu, nếu không quý vị sẽ âm thầm đau khổ. Bởi vì thế gian này, nhìn ra vạn
vật thế thái muôn hình vạn trạng, thế thái viêm lương (lòng người nóng lạnh đổi
thay), những thứ này đều có thể chuyển biến. Khi quý vị biết rằng một số điều
không thể chuyển biến, quý vị hãy để nó lắng xuống một chút (lãnh nhất lãnh),
có thể nó sẽ chuyển biến. Tại sao thánh nhân đều có thể nhìn thoáng? Tại sao Bồ
Tát đều có thể nhìn xuyên, nhìn phá, nhìn thấu? Bởi vì đối với bất kỳ sự việc
gì, các Ngài đều nhìn vấn đề từ những góc độ khác nhau, cho nên các Ngài thường
sẽ có khoảnh khắc “liễu ám hoa minh” (sau rặng liễu tối tăm là hoa tươi sáng rực
rỡ - ý chỉ tình thế bế tắc đột nhiên có lối thoát và hy vọng). Sư Phụ đưa ra một
ví dụ đơn giản: chuyện này lẽ ra là của quý vị, nhưng lần này không đến lượt
quý vị, quý vị sẽ rất đau khổ và không vui. Nhưng quý vị hãy thử nghĩ xem, đổi
một góc độ khác, việc này có thể người khác làm sẽ tốt hơn quý vị làm, và người
khác làm việc này có thể viên mãn hơn quý vị, quý vị phải cổ vũ họ, giúp đỡ họ,
bởi vì quý vị vẫn là quý vị của lúc ban đầu. Đây chính là thay đổi vị trí để suy
xét vấn đề.
Tâm
của con người thực ra là duy tâm sở hiện (do tâm biểu hiện ra). Sư Phụ muốn nói
với mọi người một chút về Duy Thức Luận. Ý thức của chúng ta cho rằng việc này
tốt thì quý vị vui; cho rằng không tốt, thì không vui. Quý vị có thể, trong ý
thức của chính mình, xem một số điều đau khổ là tốt không? Giống như nếu quý vị
bị người khác lừa, thì lần sau quý vị sẽ không bị người khác lừa nữa, đây là một
điều tốt. Thế nhưng rất nhiều người chính là không thể buông bỏ việc “đã từng bị
người khác lừa dối”. Có thể quý vị bị người khác lừa gạt chuyện này, thì tuổi
già của quý vị sẽ không bị người khác lừa gạt những vố lớn nữa.
Nếu
tự tâm chúng ta có ác, thì cảnh giới quý vị hiện ra nhất định là ác. Hôm nay
quý vị nhìn người khác đều là người ác, trong tâm quý vị nhất định chứa đầy điều
ác, bởi vì quý vị có ác niệm, có ác ý. Quý vị thấy những người xung quanh đều rất
ác, bản thân quý vị có cảm thấy rất tệ không? Nếu tự tâm chúng ta rất lương thiện,
cảnh giới chúng ta hiện ra nhất định rất lương thiện, bởi vì chúng ta thấy người
nào cũng đều đáng yêu như vậy, trong tâm tràn đầy tình thương. Nếu hôm nay
trong lòng quý vị không có thiện cũng không có ác, thì cảnh giới quý vị hiện ra
là gì? Đó chính là khi quý vị học Phật đến một trình độ nhất định, gọi là tâm
thanh lương, chính là tâm thanh tịnh. Ít nhất trong lòng quý vị không có ác
cũng không có thiện, không nghĩ ác, không nghĩ thiện, tâm thanh tịnh của quý vị
đã có rồi, thì trong tâm sẽ trở thành Tánh Không, Tánh Không sẽ khai mở trí tuệ.
Người an tĩnh sẽ thanh lương tự tại. Quý vị lựa chọn sự thanh lương này, không
nghĩ thiện, không nghĩ ác, thì đã tạo ra quả vị thanh tịnh cho riêng mình.
Việt dịch chú thích tham khảo:
Tập 23 Bạch
thoại Phật Pháp đến đây là kết thúc. Trong quá trình biên dịch nếu có sai sót,
hoan nghênh và chân thành cám ơn tất cả mọi người góp ý. Xin cám ơn mọi người
đã cùng đồng hành.