LỜI MỞ ĐẦU
Để đạt được những hiệu quả nhất định, trước khi đọc Bạch Thoại Phật Pháp nên đọc lời cầu nguyện dưới đây:
“Cảm tạ Nam Mô Đại Từ Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. Xin gia trì cho đệ tử __(họ tên) để con đọc và hiểu được nội dung của Bạch Thoại Phật Pháp, để năng lượng của Bạch Thoại Phật Pháp gia trì bổn tánh của con, phù hộ cho con khai sáng trí tuệ, tiêu trừ nghiệp chướng, mọi điều kiết tường. Con xin cảm tạ Bồ Tát”.
Tập 43
VÔ TƯỚNG CHÍNH LÀ KHÔNG CHẤP TƯỚNG
(15/04/2020)
Tại sao làm người không nên chìm đắm trong những phiền não? Chuyện đã xảy ra rồi, nếu cứ khăng khăng để tâm đến những phiền não đó, thì sẽ ngày càng phiền não hơn.
Bồ Tát “bất trụ vô vi”. Thế nào là “bất trụ vô vi”? Nghĩa là tâm của Bồ Tát là “Hôm nay tôi làm việc này thì chắc chắn là vô vi”, nghĩa là không có mục đích mà làm, làm việc không mục đích, và hoàn toàn không đặt những việc vô vi này ở trong tâm chút nào. Hôm nay Bồ Tát đi giúp đỡ người khác, họ rất biết ơn Ngài và nói: “Những gì Ngài đang làm là Bồ Tát đạo. Ngài đang giúp đỡ người khác và cứu độ chúng sinh”. Ngài trả lời: “Không có, tôi cũng giống như mọi người thôi, tôi chỉ mong mọi người cũng như tôi”——suy nghĩ của Bồ Tát , chính là “bất trụ vô vi”. Ngay cả khi quý vị làm việc thiện, quý vị cũng không nghĩ rằng bản thân làm việc thiện, thì quý vị đã đắc đạo và đã chứng đắc Niết bàn. Nhiều người không hiểu “Niết bàn” là gì, nếu quý vị không sống trong cảnh giới mà mình đang có chính là đã vượt qua được cảnh giới này, đây gọi là Niết bàn.
Cho nên phải hiểu rằng, hôm nay mình làm được điều gì tốt thì mình sẽ rời khỏi cảnh giới làm việc tốt; nếu hôm nay mình gặp phiền não thì rời khỏi phiền não; nếu hôm nay mình có được rồi thì hãy rời khỏi “có được”. Bởi vì mọi thứ đều là hư huyễn nên chúng ta phải học “Tánh không”. Trong Phật giáo có nói: “Tu để học tánh Không, đừng lấy tánh Không làm chứng đắc, tu để học Vô tướng-Vô tác, không lấy Vô tướng-Vô tác làm chứng đắc. Tu để học Vô khởi, không lấy Vô khởi làm chứng đắc”. Tu để học tánh Không là gì? Chúng ta phải học Không tướng và Không tánh. Nói ví dụ, hôm nay bất luận làm việc gì thì nó cũng sẽ trôi qua đúng không? Trôi qua rồi có phải là trống rỗng rồi không? Chuyện này một năm trước có xảy ra không? Có. Hiện tại chuyện này đã qua rồi, có phải là đã trống rỗng rồi không? Giống như bao đứa trẻ của chúng ta, chúng đã từng trải qua giai đoạn đi học. Học xong bây giờ có phải là sắp bước vào giai đoạn trưởng thành không? Vậy thì giai đoạn đi học lúc đó được gọi là “tánh Không”. Đó là lý do Đài trưởng nói quý vị phải học cách xem tất cả mọi thứ đều là trống rỗng. Bởi vì nó đã trôi qua rồi thì sẽ không còn hình tướng nữa, quý vị cũng không còn những hành động đó nữa rồi. Bởi vì quý vị đã không còn đi học nữa, cho nên quý vị cũng không cần tiếp tục đến trường để làm bất cứ hành động gì nữa rồi. Đây cũng chính là “Tam giải thoát” mà sư phụ đã giảng cho mọi người ở tập trước.
Sự trống rỗng có nghĩa là mọi thứ về cơ bản là trống rỗng. Khi chúng ta học Phật và làm người, chúng ta phải hiểu rằng thế giới này khi chúng ta đến là trống rỗng, khi chúng ta đi cũng trống rỗng. Khi chúng ta đến, chúng ta không mang theo thứ gì cho thế giới này, khi chúng ta ra đi, chúng ta cũng không thể mang theo gì cả, cho nên khi chúng ta đến và đi, nó đều trống rỗng, mọi thứ đều là trống rỗng. Mọi thứ trên đời này đều là cho quý vị mượn tạm, là do quý vị mượn về, có cái gì thực sự thuộc về quý vị không? Vì vậy, các bậc pháp sư đều có tâm thanh bạch (lưỡng tụ thanh phong), họ hiểu rằng “vì ở thế gian là một quá trình nên mình sẽ không ở thế gian mãi mãi”. Ở nhân gian là tôi đang mượn một môi trường giả để tu thật, nên tôi không bám chấp vào mọi thứ trên thế gian, vì tôi biết chúng đều trống rỗng.” Đây là điều mà Sư phụ đang nói với mọi người, nếu quý vị đi du lịch đến một hòn đảo rất đẹp, được cấp cho một căn phòng rộng để ở, và quý vị cho rằng trong phòng thiếu cái này thiếu cái kia, nếu quý vị có tất cả đồ đạc trang trí trong phòng, cho dù quý vị có mua cái này, mua cái kia đi chăng nữa, thì sau vài ngày quý vị cũng phải rời khỏi hòn đảo này, vì đây không phải là ngôi nhà thực sự của quý vị. Khi chúng ta đến nhân gian, vài chục năm trôi qua trong chớp mắt, đây không phải là ngôi nhà thực sự của chúng ta, ngôi nhà thật sự của chúng ta là ở thiên thượng. Bằng cách này, chúng ta sẽ hiểu được rằng mọi thứ trên thế gian này vốn là trống rỗng, nên gọi là học không – tức là học tập tánh không. Học Phật phải dựa trên tánh Không làm cơ bản. Học Phật hôm nay quý vị đã học được chưa? Học rồi sau này cũng đừng kiêu ngạo hay tự hào, bởi vì sau khi quý vị đã học xong, nó sẽ đi vào trường thức thứ tám và sau đó trống rỗng. Bởi vì sau khi quý vị học xong, nó sẽ không còn nữa và đã kết thúc rồi, nó đã đi vào ý thức của quý vị. Sau đó, ý thức của quý vị sẽ có trong cuộc sống của quý vị, nên mọi thứ đều trống rỗng.
Vô tướng có nghĩa là không chấp vào hình tướng. Hôm nay cho dù quý vị là tiến sĩ hay giáo sư, nếu đến tuổi già, mắc chứng mất trí nhớ và không thể nhớ được bất cứ điều gì thì quý vị còn được xem là giáo sư gì nữa không? Quý vị đã quên hết mọi thứ rồi. Vì vậy, đừng nên vướng chấp hôm nay quý vị là ai, bởi vì mọi thứ của hôm nay đều trống rỗng. Hy vọng mọi người hiểu được và chúng ta không nên bị những hiện tượng này lừa dối. Người ham sĩ diện là đang ở trong hiện tượng, những thứ ở nhân gian mà quý vị nhìn thấy, tưởng rằng đây là thật, đó cũng là thật, nhưng thực ra quý vị đã bị nó lừa rồi, bởi vì thực sự sống trong thế giới này là Không tánh, là trống rỗng.
Bồ Tát dạy chúng ta Vô tác, làm mà như không làm, tưởng chừng như quý vị đã làm nhưng thực chất lại như chưa từng làm qua. Hãy thử nghĩ xem, khi còn nhỏ có phải chúng ta đã làm rất nhiều việc không? Bây giờ có nhớ lại được không? Đã từng làm nhưng giống như chưa từng làm qua vậy. Hồi nhỏ có từng tức giận qua không? Có. Đã có lúc rất tức giận, nhưng bây giờ giống như chưa từng tức giận vậy. Khi mọi người còn nhỏ, tổ chức tiệc gặp mặt hoặc đã từng tổ chức buổi tiệc sinh nhật, bố mẹ giúp con mời rất nhiều người đến, hôm đó quý vị ăn mặc thật đẹp, mọi người đều vỗ tay và ăn bánh kem, vô cùng vui vẻ. Đã trải qua chưa? Làm mà như không làm, bây giờ quý vị nghĩ lại giống như chưa từng làm qua bao giờ. Đây chính là “Bổn” mà Bồ Tát cho chúng ta nhìn thấy, theo ngôn ngữ hiện đại mà nói, mọi hành vi đều là “qua rồi thì thôi, qua rồi là hết”. Cũng chính là dạy chúng ta hiểu rằng Vô nguyện, là không mang đến nguyện vọng gì, cũng không mang đi được bất kỳ nguyện vọng nào, bởi vì mọi thứ đều là Không-Vô tướng-Vô tác, đó chính là ba cửa giải thoát của Phật giáo Đại thừa.
Sư Phụ dạy mọi người rằng khi cầu xin Bồ Tát, quý vị cũng phải biết cách giải thoát. Chúng ta thường nói với Quán Thế Âm Bồ Tát rằng: “Quán Thế Âm Bồ Tát, Ngài hữu cầu tất ứng” có phải là đã nói như vậy không? Nhưng hãy nhớ rằng, quý vị có “hữu cầu” thì Bồ Tát có thể “tất ứng”, nhưng vấn đề ở chỗ là năng lượng, công đức của quý vị có được bao nhiêu và Bồ Tát có nghe thấy không? Và điều quan trọng nhất là nếu cầu xin Bồ Tát mà có thể đạt được hữu cầu tất ứng thì phải có thêm một điều kiện nữa, đó chính là tâm thành tắc linh. Nếu hôm nay quý vị không thành tâm, không chân thành mà học Phật với tư tưởng đầu cơ thì nhất định quý vị sẽ không nhận được hồi báo thực sự. Nếu quý vị chỉ vì cầu xin một việc nào đó mà hoàn toàn nương nhờ vào Bồ Tát, mà không dùng tâm học Phật thật sự của mình để phối hợp, thì tuyệt đối sẽ không thể linh nghiệm được. Có rất nhiều người không thành tâm. Chúng ta cũng không dễ gì hiểu được Bồ Tát, bởi vì chúng ta cầu này, cầu kia, rồi công đức của chúng ta không đủ, nguyện lực của chúng ta không đủ mạnh, chúng ta chỉ vì một điều gì đó mà cầu xin, trong khi nghiệp chướng của bản thân thì quá nặng nề, khi đó lời cầu xin sẽ không linh ứng, quý vị lại trách Bồ Tát. Quý vị ngày ngày hứa nguyện, mong muốn đạt được nguyện vọng cho bản thân, cầu đến sau cùng thì lại biến thành “oán” rồi — chính là oán trách ” Bồ Tát, tại sao Người lại không hiển linh vậy”?
Dù có làm gì đi nữa, chúng ta cũng phải học cách hiểu rõ tánh Không, hiểu rõ Không-Vô tướng-Vô tác thì mới buông bỏ được tất cả. “Hôm nay tôi cầu xin điều gì? Tôi biết điều đó là trống rỗng nhưng tôi đã cầu xin và dùng tâm của mình để cầu xin. Những gì tôi nhận được chỉ là một giải pháp tạm thời cho những vấn đề của thế gian, vì cuối cùng tôi vẫn rời bỏ thế giới này”. Vì vậy, đây không phải là thứ quý vị thực sự cần và nó cũng là sự trống rỗng. Dần dần, Đức Phật dạy chúng ta phải “tu học tánh Không, không lấy tánh Không làm chứng đắc”. Có nghĩa là gì? Nếu một người nói với quý vị rằng “Tôi trống rỗng rồi, tôi đã nghĩ thông rồi, tôi hoàn toàn không còn suy nghĩ gì nữa”, thì quý vị không nên tin anh ta, bởi vì anh ta còn chấp vào sự trống rỗng này và nghĩ rằng “Tôi đã chứng đắc Không Tánh rồi”. Như thế thì vẫn chưa trống rỗng. Người mà thực sự chứng đắc được tánh Không, thậm chí cái “không” này cũng không còn nữa. Đây là điều mà Sư phụ thường nói với mọi người, nếu một người nói: “Tôi không muốn tranh giành với bạn chút nào, những thứ này các bạn cứ tranh nhau đi, tôi không muốn chút nào, thậm chí tôi cũng không nghĩ tới nó.” Nói xem, người này có đang nghĩ về nó không? Trong lòng họ đang suy nghĩ về chuyện này, mọi người đều tranh nhau, người này còn nói: “Tôi mới không cần, tôi mới không muốn nghĩ đến việc này”, nhưng trong lòng họ có nghĩ đến chuyện này không? Trong lòng họ không thực sự trống rỗng .
Thầy muốn mọi người tu học Vô tướng và Vô tác, tức là không dính mắc vào hình tướng, không nên tập trung vào sự việc này và việc gì cũng đều buông bỏ được, đây mới là tánh Không thực sự, bởi vì biết nó là trống rỗng như vậy rồi. Khi học Phật, chúng ta tuyệt đối không được nhập vào tánh Không: “Tôi biết sự việc này là trống rỗng, nên tôi sẽ không bước vào tánh Không.” Nghĩa là: “Tôi biết thế gian này là vô thường, nhưng tôi sẽ không bước vào trong sự vô thường này”. Có rất nhiều người nói rằng: “Sao cũng được. Cuộc đời rất ngắn ngủi nên đối với tôi nó không quan trọng chút nào. Dù bạn có cho tôi hay không cũng không quan trọng”. Bởi vì quý vị vẫn cảm thấy rằng “Tôi không bước vào tánh Không”, nhưng thực ra quý vị đang ở trong sự trống rỗng này rồi. Đây chính là triết lý Phật giáo mà Sư Phụ đang nói đến, bởi vì ý thức của quý vị vẫn còn ở bên trong. Giống như Sư Phụ thường tư vấn tâm lý và nói chuyện với một số bệnh nhân, có người nói: “Tôi đã buông tay từ lâu rồi. Tôi không còn quan tâm nữa. Nếu anh ấy bỏ tôi thì thôi, tôi không đau khổ chút nào. Tôi nói thật… Tôi không trả lời tin nhắn của anh ấy, tôi cũng không nhớ anh ấy, và mỗi ngày tôi sẽ…” Cô ấy nói đến tận bây giờ, vẫn luôn nói về người bạn trai cũ này, thì quý vị có nghĩ rằng cô ấy đã có được sự trống rỗng không? Mặc dù miệng thì nói không bước vào sự trống rỗng, nhưng thực ra trong lòng tràn ngập vướng chấp về tánh Không.
Đã trống rỗng rồi, nhưng chúng ta vẫn chưa thể hoàn toàn trống rỗng, cũng không thể “ngoan không”(“ngoan không” có nghĩa là Cái “Không” sai lầm mà những người cuồng thiền thường hay chấp vào). Bởi vì sau khi hoàn toàn trống rỗng, thì ai sẽ cứu thế giới này và ai sẽ độ chúng sinh? Nếu chúng ta không mượn giả để tu thật, thì làm sao Bồ Tát Đại thừa có thể trải nghiệm được nhập thế hành thiện? Những vị Bồ Tát trên thiên xuống thế gian ai nấy đều phải nhập thế để làm việc thiện và cứu độ tất cả chúng sinh. Dù chúng ta muốn trống rỗng nhưng chúng ta vẫn phải nhập thế để làm những việc thiện.
Phải tu học Vô khởi. Vô khởi là gì? “Đừng lấy Vô khởi làm chứng đắc.” Vô khởi có nghĩa là tuy chúng ta ở trong tánh Không, mặc dù có đôi lúc nhập vào thế gian để làm việc thiện, chúng ta vẫn phải ở trong tánh Không để làm việc thiện và phải cứu độ chúng sinh. Trên thực tế vẫn là đang ở trong tánh Không, nhưng không nhập vào tánh Không, cũng không hoàn toàn rời khỏi tánh Không. Đây chính là triết học. Vô khởi chính là không động tâm. Chúng ta không lấy việc vô khởi làm chứng đắc, nếu tâm không lay động thì hãy thôi nghĩ đến những điều làm cho tâm lay động. “Tôi phải đi cứu người. Hôm nay tôi đến thế gian này và tôi đã phát nguyện rồi. Thì tôi nhất định phải cứu độ những chúng sinh hữu duyên” – Như thế thì quý vị vẫn có khởi tâm, vì quý vị đã khởi động tâm niệm của mình. Vì vậy, học Phật càng về sau, tốt nhất là có thể không động tâm. Tích cực làm việc thiện và tìm thật nhiều việc tốt để làm công đức mỗi ngày, nhưng không thể động cái tâm này làm mục tiêu cuối cùng. Cũng chính là nói, quý vị không được hành thiện hay làm bất cứ chuyện gì vì mục đích của bản thân. Quý vị không được xem cái kết quả đạt được đó là thành quả.Vì vậy, Phật giáo khi giảng dạy càng về sau thì thực sự khó vô cùng, tức là “Khởi tâm động niệm đều là nghiệp”. Hôm nay nếu có niệm thiện thì quý vị sẽ được thăng thiên, nếu có niệm ác thì sẽ xuống địa ngục. Nhiều người hỏi: “Tại sao Thầy bảo chúng con không được tùy ý khởi tâm động niệm ?” Đó là phải nghĩ đến tánh Không. Khi quý vị nghĩ đến sau khi làm mọi việc rồi, cuối cùng nó sẽ trở về trống rỗng, thì quý vị sẽ không còn cảm thấy “Tôi đang bố thí, tôi đang cho đi”. Quý vị “có thể phân biệt chư pháp không tướng”. Bởi vì Không tánh có nghĩa là đã rời khỏi. Ví dụ như hai người đang cãi nhau, sau khi quý vị rời khỏi hai người đó, thì tất cả các pháp đều không có hình tướng, nghĩa là khi quý vị nhìn thấy mọi hành vi, suy nghĩ và lời nói của hai người này, quý vị biết được đó đều là trống rỗng, một lúc sau sẽ biến mất rồi. Chỉ bằng cách này, quý vị mới có thể biết được trên thế giới này, việc hai người cãi nhau là do nhân quả. Quý vị không tham gia vào nhân quả, nhưng họ đã bước vào nhân quả rồi. Nếu quý vị nói ai đúng ai sai là quý vị đã tham gia vào nhân quả thị phi này ở thế gian này. Nếu quý vị nói người này là “thị” thì người kia là “phi” (tức là không đúng); nếu trong lòng quý vị cảm thấy “sự việc này là đúng” và có cái “thị” này rồi thì trong tâm quý vị nhất định sẽ có cái “phi”. Cho nên, không bước vào nhân quả, đó mới là ý nghĩa thứ nhất.
Nếu chúng ta muốn chứng đắc đạo quả của Bồ Tát, muốn học cách giữ giới, tu định, thì quý vị phải hiểu rằng muốn thành Phật, trước tiên phải không vọng niệm, không lo âu, hơn nữa phải Không tánh, nhưng cũng không được cố chấp vào Không tánh. Người đã thành Phật họ có còn động niệm nữa không? Họ không có suy nghĩ gì nữa cả, vì Ngài đã là Phật rồi, bất luận họ làm gì đều là Phật ngôn Phật ngữ, họ làm bất cứ điều gì cũng đều là hành vi và trí tuệ của Phật, hoàn toàn không cần phải nghĩ đến chuyện “Tôi là Phật” hay “Tôi không phải là Phật”, hay “Tôi phải làm những việc của Phật vì tôi là Phật”. Cũng giống như một người nói: “Tôi là người tốt và tôi muốn làm những điều tốt. Hôm nay tôi là một người công nhân gương mẫu và tôi phải làm những việc gương mẫu”. Khi đó quý vị vẫn đang ở trong sự “gương mẫu” này và vẫn cố chấp vào điều này”, vẫn chưa hoàn toàn trống rỗng. Quý vị phải thực sự buông bỏ, dù biết mình là tấm gương cho mọi người noi theo, nhưng mà bản thân quý vị đã quên mất mình là tấm gương này, tóm lại là nhìn thấy những việc mà người gương mẫu đáng lẽ nên làm, nên giúp đỡ người khác thì quý vị sẽ làm.
“Năng thiện phân biệt.” Nếu quý cảm thấy điều này là tốt hay xấu thì quý vị có thể phân biệt được chúng. Thực ra trong tâm quý vị vẫn có sự phân biệt. Chỉ khi không phân biệt, mới có thể giỏi phân biệt mọi pháp tướng. Chỉ khi quý vị thoát ra khỏi những cuộc cãi vã của người khác, quý vị mới nhận ra rằng những cuộc cãi vã của họ thực chất là đều nằm trong nhân quả. Cho nên chúng ta phải rời khỏi, rời khỏi có nghĩa là nương vào tánh không, dựa vào việc không chấp tướng. Sư phụ nói với mọi người đến tận bây giờ, mong quý vị hiểu rằng dù làm việc gì, thì làm rồi cũng như chưa làm, không chấp tướng. Hãy dùng tâm thiền định để nhìn thấu thế giới này, nó hoàn toàn là hình tướng ảo ảnh do thiền định tạo ra, dần dần quý vị sẽ hiểu tánh “Không” là gì.
Mong rằng mọi người sẽ học Phật thật tốt, hiểu tường tận tư tưởng của Phật giáo và những nghĩa lý đầu tiên của Phật pháp, để có thể hoàn toàn thoát khỏi “tướng Không” này – tức là không những quý vị đã trống rỗng rồi, mà còn phải thoát ra khỏi hình tướng trống rỗng đó – khi đó quý vị có thể chứng đắc Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác rồi.