LỜI MỞ ĐẦU
Để đạt được những hiệu quả nhất định, trước khi đọc Bạch Thoại Phật Pháp nên đọc lời cầu nguyện dưới đây:
“Cảm tạ Nam Mô Đại Từ Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. Xin gia trì cho đệ tử __(họ tên) để con đọc và hiểu được nội dung của Bạch Thoại Phật Pháp, để năng lượng của Bạch Thoại Phật Pháp gia trì bổn tánh của con, phù hộ cho con khai sáng trí tuệ, tiêu trừ nghiệp chướng, mọi điều kiết tường. Con xin cảm tạ Bồ Tát”.
Tập 72 - TU TÂM NHƯ SƠ, RỜI XA MÊ CẢNH
Sư phụ Lư Quân Hoành giảng giải Bạch Thoại Phật Pháp ngày 20/05/2020Chào quý vị, hôm nay Sư Phụ tiếp tục giảng về “Bạch Thoại Phật Pháp”.
Trên đường đời, mỗi người chúng ta đều đang chạy, có lúc chúng ta vượt qua một số người, đi trước người khác; có lúc cuộc đời chúng ta lại bị rất nhiều người vượt qua. Thực ra, bí quyết của cuộc sống chính là tìm ra một tốc độ phù hợp nhất với mình để sống, đừng vì thấy người khác nhanh hay người khác chậm mà tự tăng thêm gánh nặng cho bản thân. Cho nên, một người sống trên đời phải biết tìm ra tốc độ và năng lượng phù hợp nhất với mình để làm mọi việc. Giới Phật Pháp thường nói: “Mạc nhân trì hoãn nhi không háo sinh mệnh”, nghĩa là đừng vì sự chậm trễ mà hoài phí sinh mệnh của mình.
Phật pháp dạy chúng ta rằng, con người ai cũng sẽ trải qua một quá trình, đó gọi là khổ. Bởi vì “khổ” chính là một sự lĩnh hội về thế giới này; khổ đôi khi cũng là một loại cảm giác, một sự cảm thụ của chúng ta về thế giới. Điều quan trọng nhất là người học Phật phải học cách sống một cách trí tuệ trên thế gian này.
Điều con người ta không thể quên nhất, chính là những người đã từng cứu ta thoát khỏi bể khổ, từng giúp đỡ ta khi ta gặp khổ nạn, nghĩ không thông, vô cùng bối rối. Người mà chúng ta tuyệt đối không nên kết giao, chính là người khinh thường, ruồng bỏ quý vị khi quý vị thất bại. Người mà ta không thể hoàn toàn tin tưởng nhất, chính là người lúc ta thành công thì nói rằng ta cái gì cũng tốt. Phải đặc biệt cẩn thận những người này, và phải dùng trí tuệ để nhìn thấu họ. Người mà chúng ta không thể từ bỏ nhất, chính là người cùng mình tu tâm, cùng chung hoạn nạn, bởi tình bạn trong hoạn nạn là vô cùng quý giá. Trong thời Mạt pháp hiện nay, mỗi người trên thế gian đều phải chịu những áp lực khác nhau, người có thể cùng chúng ta học Phật chính là những người bạn đồng tu cùng chung hoạn nạn. Người mà chúng ta không thể yêu thương nhất, chính là người không coi trọng nhân cách của quý vị. Khi một người chỉ thích tiền bạc, danh vọng, hay vẻ đẹp của quý vị mà không coi trọng phẩm giá của quý vị, đó là những người mà quý vị không thể chấp nhận nhất.
Điều quan trọng nhất của con người trên thế gian này là không bị dục vọng khống chế. Dục vọng thế gian sẽ khiến chúng ta lạc lối trong cách đối nhân xử thế, mang đến cho chúng ta vô vàn phiền não và hoang mang. Dục vọng đôi khi giống như mật ong tẩm độc, bề ngoài trông rất ngọt ngào nhưng thực chất đang từ từ ăn mòn nội tạng của con người. Nhiều người không cảnh giác với dục vọng chính vì họ cảm thấy nó rất ngọt. Có dục vọng nào mà không khiến con người vui vẻ lúc đầu? Nhưng khi đã sa vào dục vọng rồi thì khổ không kể xiết. Ai cũng muốn mua nhà, thấy mọi người mua thì mình cũng muốn mua, nhưng kinh tế của mình không cho phép. Lúc đó, quý vị nhìn thấy ngôi nhà và rất muốn vay tiền, một khi đã vay rồi thì sẽ cảm thấy áp lực vô cùng nặng nề.
Cho nên trong cuộc sống, dục vọng sẽ khiến chúng ta nảy sinh rất nhiều tà tư tà niệm. Lòng tham của con người thực chất chính là một loại liệt căn tính (bản tính xấu xa, thấp kém). Nhiều người nói con người có liệt căn tính, vậy nó là gì? Chính là lòng tham, là dục vọng của quý vị. Ai cũng muốn sống một cuộc đời tùy tâm sở dục, nhưng khi thuận theo tâm mình, thuận theo dục vọng ngày một tăng, chính cái “tùy tâm sở dục” ấy sẽ mang lại cho quý vị nỗi đau và phiền não vô tận. Quý vị hãy thử nghĩ xem, có dục vọng nào mà không mang đến cho quý vị sự hoang mang và phiền muộn? Người theo đuổi tiền tài, cuối cùng bị tiền tài làm tổn hại đến gia đình và bản thân. Người theo đuổi tình cảm, cuối cùng bị tình cảm làm cho tổn thương. Người theo đuổi danh vọng, cuối cùng không được danh vọng, tự gây cho mình tổn thương và sầu muộn vô hạn, ảnh hưởng đến cả cuộc đời. Thậm chí khi không có được, nỗi đau khổ của quý vị còn ảnh hưởng đến cả kiếp sau. Bởi vì dục vọng là vô tận, chỉ cần quý vị có nó, nó sẽ không bao giờ dừng lại. Có nhiều rồi lại muốn nhiều hơn, có tốt rồi lại muốn tốt hơn. Lòng tham không bao giờ thỏa mãn sẽ luôn gây ra nỗi đau trong tâm và sự giày vò về tinh thần. Hễ một người có dục vọng, tâm niệm của người đó nhất định sẽ bị nhiễm ô. Có dục vọng chính là bị nhiễm trước. Con người thật đáng thương, cả ngày chỉ nghĩ: “Tôi muốn, tôi muốn, tôi muốn…”, cả ngày chỉ nghĩ: “Chỉ cần mua được thứ này là xong”, “Chỉ cần có được tình cảm này là tôi sẽ ổn”. Thực ra sẽ không ổn đâu, nó sẽ không bao giờ dừng lại. Phương châm của Sư Phụ, quý vị đều biết: “Vô dục tự nhiên tâm như thủy” (Không có dục vọng, tâm tự nhiên phẳng lặng như nước). Vì vậy Sư Phụ muốn mọi người đừng có dục vọng, nước chính là tâm của quý vị, tĩnh lặng như nước. Không tham thì sẽ không sân hận; không hận người khác thì sẽ không làm ra những chuyện ngu si.
Làm người chúng ta phải nghĩ cho thông, phải hiểu Phật lý, Phật pháp là gì, phải hiểu rằng mọi dục vọng chỉ là một cảnh giới hư ảo, mê hoặc tạm thời của cuộc đời, gọi là “mê cảnh”. Vì có dục vọng nên quý vị bị mê luyến vào cảnh giới đó, nó dẫn dụ tâm hồn của phàm phu tục tử chúng ta đi vào lầm lạc. Cho nên hôm nay Sư Phụ nói với quý vị, dục vọng rất tai hại. Vì tâm hồn quý vị đã lạc lối, có nhiều rồi lại muốn nhiều hơn, có tốt rồi lại muốn tốt hơn, quý vị sẽ bước vào cảnh giới của sự tham lam, không thể nào thoát ra được. Cảnh giới này sẽ mang đến cho quý vị cái gọi là “khốn cảnh”. Nếu có thể nắm vững trí tuệ, không có dục vọng, trong tâm nghĩ rằng mọi thứ ở nhân gian đều là hư ảo, bởi vì bao nhiêu niềm vui rồi cũng sẽ qua đi, bao nhiêu hưởng lạc rồi cuối cùng cũng sẽ rời bỏ quý vị. Hãy nhìn vào những gì mình đang có trước mắt, quý vị sẽ cảm thấy rất tri túc (biết đủ), và khi đó quý vị sẽ thường an vui, sẽ không bị dục vọng cám dỗ.
Vì vậy, trong cách đối nhân xử thế, chúng ta không nên bị dục vọng của hồng trần làm cho nhiễm ô, phải luôn nhớ đến cái tâm ban đầu khi mới học Phật tu tâm. Sơ tâm (tâm ban đầu) rất quan trọng, “Bất vong sơ tâm, phương đắc thủy chung” (Không quên tâm nguyện ban đầu, mới có thể thành tựu viên mãn). Giống như một người già, tuy tuổi đã cao nhưng tinh thần vẫn luôn nghĩ về những hoài bão và hy vọng tràn đầy của thời tuổi trẻ, đó chính là nguồn sống của ông. Có những người đã vào đời quá lâu, ở nhân gian này thấy ai cũng tham, sân, si, mạn, nghi, rồi bản thân lại gặp chút trắc trở, tự mình trải qua gian nan khổ cực, dần dần nội tâm bị ô nhiễm, tính cách trở nên xấu đi. Vì tham luyến hồng trần mà tính cách vốn rất thẳng thắn của họ ngày càng trở nên giả dối, không dám nói lời thật lòng nữa. Để làm cho các mối quan hệ của mình tốt hơn, họ hoàn toàn biến thành một con người giả tạo. Tâm ý giả dối sẽ tạo ra con người giả tạo, khiến họ không còn sống thanh thản, thẳng thắn nữa. Họ sẽ sống trên đời mà biết rõ là đúng nhưng lại nói thành sai, biết rõ là sai nhưng lại bóp méo tâm lý của mình để chịu đựng những trắc trở của thế gian. Đây là lý do tại sao việc chuyển hóa tâm của con người trong thời đại này lại quan trọng đến vậy.
Trong cuộc sống, nhiều người luôn nghĩ rằng “hoàn cảnh xã hội đã ảnh hưởng đến tôi”, nhiều người nói: “Thật ra tôi vốn rất tốt, nhưng tại hoàn cảnh xã hội, ai cũng như vậy, người khác thế này, người khác thế kia…”. Thực ra, theo quan điểm của Phật pháp, hoàn cảnh không thể ảnh hưởng đến chúng ta được. Đó là vì sự tu dưỡng, thành tựu và căn cơ của chính quý vị chưa đủ, là vì tinh thần của quý vị đã rời xa cảnh giới của Bồ Tát quá xa, nên quý vị mới bị cảnh giới xoay chuyển. Nếu tinh thần của chúng ta sống trong cảnh giới của chư Phật và Bồ Tát, thì dù gặp phải thời đại phức tạp đến đâu, hoàn cảnh rắc rối thế nào, chúng ta vẫn “khôi khôi hồ kỳ ư du nhận tất hữu dư địa hĩ” (tức là vẫn thong dong, dư sức xử lý mọi việc một cách dễ dàng), con người sẽ không bị ngoại cảnh ảnh hưởng. Đây chính là điều mà nhà Phật chúng ta gọi là “như như bất động”, cũng là điều mà cả ba nhà Nho, Thích, Đạo nói về sự tu dưỡng và cái tâm ban đầu của một người.
Trạng thái tâm lý ban đầu là trạng thái thuần khiết nhất của con người, khi chưa bị ngoại cảnh làm cho ô nhiễm, tâm của con người khi đó đều quang minh lỗi lạc, thẳng thắn và trong sáng, sở hữu một trái tim Phật, điều đó tốt đẹp biết bao. Đây chính là điều mà Lão Tử của Đạo gia nói: “Như anh nhi hồ”, một người thuần khiết như một đứa trẻ sơ sinh. Sư Phụ tin rằng rất nhiều người thích trẻ sơ sinh, vì chúng rất ngây thơ trong sáng, cho nên mới nói là thuần khiết như trẻ sơ sinh.
Một người, dù là người xuất gia hay cư sĩ tại gia, con đường tu hành đều bắt đầu từ một phàm phu, tu cho đến khi thành Đạo, thành Phật. Rất nhiều người trong chúng ta chính là từ một phàm phu tục tử mà chuyển hóa cảnh giới, để thoát khỏi sự ô nhiễm của hồng trần. Học Phật không hề dễ dàng: “Học Phật một năm, Phật ở trước mắt; học Phật hai năm, Phật ở chân trời; học Phật ba năm, dựa vào Phật để kiếm tiền”, càng tu càng xa rời. Tại sao vậy? Bởi vì chúng ta không thể giữ được cái tâm ban đầu vĩnh cửu đó. Bởi vì tâm niệm của chúng ta phải thuần chính thì mới có thể thành Phật. Tại sao Sư Phụ lại nghiêm khắc với quý vị như vậy? Chính là muốn quý vị giữ được trái tim thuần khiết. Người xuất gia phải thuần khiết như một đứa trẻ, người tại gia cũng phải thuần khiết như một đứa trẻ, khi đó thành Phật dư sức.
Đừng nghĩ rằng mình không thể thành Phật. Nhiều người thường nói: “Thành Phật khó lắm, Phật ở xa chúng ta lắm”. Thực ra, người nói “Phật ở xa chúng ta” là vì tâm của họ đã rời xa Phật rất xa rồi. Có người lại nói: “Phật ở ngay bên cạnh chúng ta, sao gần đây tôi cảm thấy Phật luôn ở bên cạnh, Ngài đang quản chúng ta”. Quý vị đã thành công rồi đó! Bởi vì Phật càng ngày càng gần quý vị, Hộ Pháp Thần càng ngày càng gần quý vị, Bồ Tát sẽ càng ngày càng gần quý vị, và cơ duyên thành Phật của quý vị cũng ngày càng gần hơn. Ngược lại, nếu quý vị là một người suốt ngày không ai quản, suốt ngày cảm thấy: “Khi nào mình mới tu thành? Khi nào mình mới được đến thế giới Tây Phương Cực Lạc, đến được thế giới Tâm Linh Tịnh Thổ đây?”, lúc này thực ra tâm của quý vị đã rời xa Phật rồi.
Cho nên, kinh Phật có dạy: “Sơ phát tâm tức thành Chánh Đẳng Chánh Giác”. Quý vị thử nghĩ xem, sơ phát tâm (cái tâm ban đầu khi mới phát nguyện cầu đạo Bồ đề) chính là bản tính của chúng ta. Cái tâm khi quý vị vừa mới bắt đầu tu hành, chính là đã thành tựu tâm quang minh của bậc Chánh Đẳng Chánh Giác rồi. Phật nói câu này là để cho chúng ta biết rằng, ý niệm đầu tiên của con người khi nhìn nhận sự việc là thấy rõ ràng nhất. Khi mới học Phật, chúng ta nhìn vấn đề rõ ràng nhất, thấy rõ được con đường và phương hướng, thành tựu được Bồ đề, trong tâm có Phật, rồi dần dần có được tâm Bồ đề, cứ tiếp tục tu như vậy thì sẽ tu thành Phật đạo. Cái tâm xuất gia thuở ban đầu, cái tâm muốn một đời tu thành, cái tâm muốn lìa khổ được vui, chính cái tâm cầu Phật đó mới là tâm Như Lai chân thành và vĩnh hằng – cái tâm nguyên thủy.
Chúng ta tu hành càng về sau, con người càng trở nên lười biếng, vô trách nhiệm, chuyện gì cũng đổ lên đầu người khác. Gặp phải chuyện không hay, đều là do người khác khiến mình làm như vậy, tìm ra hàng ngàn vạn lý do để biện hộ. Ngay cả đối với cha mẹ, đối với con cháu, chỉ cần có những tạp niệm đó – quý vị luôn cho rằng mình đúng còn người khác sai – quý vị đã không còn sơ tâm nữa rồi, nên quý vị càng ngày càng rời xa Chánh Đẳng Chánh Giác. Kỳ thực, chúng ta làm người, làm việc cũng vậy. Nhiều người lúc đầu đối với Bồ Tát thì vừa khấu đầu vừa lạy bái, nhưng vài năm sau, sơ tâm không còn nữa, tâm cung kính cũng biến mất. Đối với Sư Phụ cũng vậy, lúc mới đến thì tôn kính vô cùng, thời gian lâu dần, càng ngày càng chai lì, tâm cung kính không còn nữa. Người học Phật chúng ta phải “niệm niệm trong Bồ đề”, sống từ một năm cho đến mấy mươi năm đều phải “niệm niệm trong Bồ đề”, phải như như bất động, Phật ở trong tâm. Ý niệm đầu tiên và căn bản nhất của việc học Phật, đó chính là sơ tâm.
Sư Phụ muốn quý vị đừng quên sơ tâm, đó là niệm đầu tiên và cũng là niệm cuối cùng của quý vị. Bất kể làm việc gì, không thể có bắt đầu mà không có kết thúc, phải có thủy có chung. Học Phật càng về sau, không được tu đến mức làm mất đi, vứt bỏ, không tìm lại được cái tâm của một niệm thiện và một niệm muốn thành Phật ban đầu, nếu không quý vị sẽ vĩnh viễn không có được nền tảng học Phật.
Sư Phụ nói với quý vị: “Học Phật như sơ, thành Phật hữu dư”. Người học Phật dù đã bao nhiêu năm, nếu vẫn giữ được tâm như lúc ban đầu thì chắc chắn thành Phật dư sức. Một người xuất gia phải “xuất gia như sơ, thành Phật hữu dư”. Một người cư sĩ tại gia phải “tu tâm như sơ, thành Phật hữu dư”. Tức là, dù một năm hay mấy mươi năm, chúng ta phải thành khẩn như lần đầu tiên tụng kinh, cảm động như lần đầu tiên lễ Phật. Nếu có được cái tâm này, quý vị đã sớm tu thành rồi. Sự quyết tâm chân thành không thể dùng lời nói để diễn tả được. Nhiều người tu tâm đến sau này, họ quỳ trước Bồ Tát bằng một trái tim thành khẩn, đó là một trái tim trí tuệ Vô Thượng Bồ Đề. Không cần phải nói nhiều với Bồ Tát, chỉ cần trong tâm tràn đầy lòng biết ơn, thì quý vị mới có thể “thành Phật hữu dư” (dư sức thành Phật).