Phóng sinh - 1. Trích lục những khai thị đặc sắc

Tuyển tập Khai thị về Kiến thức Phật học thường thức (Phần 2) 

Phóng sinh - 1. Trích lục những khai thị đặc sắc

https://orientalradio.com.sg/chi-buddhism-knowledge-2/changshi2-chap1-1/

Tầm quan trọng của việc phóng sanh

Đại sư Hám Sơn, một vị cao tăng cuối đời nhà Minh, đã viết trong bài "Kệ Phóng Sanh" rằng:
"Con người đã quý tuổi thọ của mình, thì chúng sanh cũng yêu quý sinh mệnh của nó.
Phóng sanh hợp với lòng trời, phóng sanh thuận theo lời Phật dạy,
Phóng sanh tránh được ba tai ương, phóng sanh thoát khỏi chín hoạnh tử,
Phóng sanh được sống thọ, phóng sanh được quan lộc thịnh,
Phóng sanh con cháu đông đúc, phóng sanh gia đình mừng vui,
Phóng sanh không còn ưu phiền, phóng sanh ít bệnh tật,
Phóng sanh hóa giải oan khiên, phóng sanh tội cấu sạch trong.
Phóng sanh là lòng từ bi của Quán Âm, phóng sanh là hạnh nguyện của Phổ Hiền,
Phóng sanh và sát sanh, quả báo rõ như gương.
Vừa phóng sanh vừa niệm Phật, vạn người tu vạn người chứng."
Có thể thấy, công đức phóng sanh là vô lượng!

Phóng sanh nuôi dưỡng lòng từ bi của con người, giúp chúng ta hiểu rằng chúng sanh bình đẳng, chúng sanh đều có Phật tánh. Chúng ta cũng là những sinh linh sống trên Trái Đất, chúng ta đều có quyền được hưởng thụ sự sống. Sinh mệnh không phân sang hèn, sinh mệnh nào cũng quý giá. Những con vật đó không phải sinh ra là để chúng ta săn bắt, để chúng ta ăn thịt. Hãy cùng dang rộng đôi tay từ bi, dùng Phật tánh để bảo vệ và cứu độ những sinh mệnh đang đối mặt với sự giết chóc, và cũng để cho ánh sáng Phật pháp soi rọi tâm hồn của chính mình!

(I) Trích lục những khai thị đặc sắc

1. Ý nghĩa của việc phóng sanh

(1) Phóng sanh là đầy đủ cả ba loại bố thí: tài thí, pháp thí, vô úy thí (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 13/10/2013)

Thính giả: Thưa Đài Trưởng, đồng tu thường đi phóng sanh cá, anh ấy rất muốn biết phóng sanh ngoài việc nuôi dưỡng lòng từ bi của chúng ta ra thì có giúp ích gì cho cá không ạ?
Đài Trưởng: Thực ra là giúp ích trực tiếp cho con người. Đương nhiên cũng giúp ích cho cá, không để nó trở thành oan hồn dưới lưỡi dao. Bị người ta chém một nhát dao chắc chắn là không tốt rồi, chết một cách tự nhiên bao giờ cũng tốt hơn là đột nhiên bị người ta chặt đầu. Xét về phương diện nhân gian, phóng sanh là đầy đủ cả ba loại bố thí: tài thí, pháp thí và vô úy thí.

(2) Phóng sanh không chỉ là thực sự cứu một con cá, mà là cứu lấy tâm của chính mình (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 21/06/2013)

Thính giả: Thưa Sư Phụ, bây giờ con thấy có nhiều người bán cá biết chúng con thường đến mua cá vào ngày mùng một và ngày rằm để phóng sanh. Vậy chúng con có thể đổi thành ngày thường tùy duyên đi phóng sanh có được không ạ?

Đài Trưởng: Hoàn toàn có thể. Mùng một, rằm các con đi phóng sanh, người bán lại đi bắt cá, họ bắt càng nhiều thì tội nghiệt càng nặng. Còn các con phóng sanh càng nhiều thì tiêu trừ nghiệp chướng của mình càng nhiều.

Thật ra, phóng sanh là để nuôi dưỡng lòng từ bi của con người. Con cá thả xuống cũng chưa chắc sống được bao lâu, vấn đề không phải là con thật sự cứu được một con cá, mà là con đã cứu được cái tâm của mình.

Vì vậy, nhất định phải nâng vấn đề này lên một tầm cao hơn để nhìn nhận, chứ không chỉ đơn giản là việc phóng sanh. Dám bỏ tiền ra để phóng sanh, điều đó cho thấy người này đã thực hành tài bố thí. Họ xem nhẹ lợi ích của bản thân và xem trọng lợi ích của chúng sanh, ý nghĩa là như vậy.

Sau đó, chính con lại làm pháp bố thí: việc phóng sanh khiến nhiều người biết đến, rồi nhiều người cũng đi phóng sanh theo, đó cũng là một cách giúp người, để họ biết phóng sanh là một việc tốt. Tài bố thí, pháp bố thí, vô úy bố thí, đó chính là nỗ lực làm công đức đó!

Phóng sanh tốt cho con biết bao! Có thể giúp kéo dài tuổi thọ. Điều này không phải vì con cá sống được lâu hơn, mà vì con cá sẽ có một tấm lòng biết ơn. Sau khi phóng sanh, trời đất đều sẽ có cảm ứng, bởi vì người này là người cứu mạng sống. Chúng ta cứu người thì rất khó, không cứu được bao nhiêu người cả. Nhưng cứu cá, cũng là những sinh mệnh nhỏ bé, thì lại là việc chúng ta tương đối dễ dàng làm được.

(3) Phóng sanh là giải phóng lòng từ bi của chính mình (Chương trình Lời Thật Dễ Hiểu, 14/02/2014)

Thính giả: Thưa Sư Phụ, có một số đồng tu, một lần họ ra chợ tùy duyên mua cả ngàn con ba ba nhỏ để phóng sanh, vậy con muốn hỏi Sư Phụ là những con ba ba nhỏ đó có cơ hội được đầu thai làm người không ạ?
Đài Trưởng: Rất khó. Mục đích của phóng sanh không phải là để chúng được đầu thai làm người, con tưởng cá nào cũng được đầu thai làm người sao? Phóng sanh là phóng thích lòng từ bi của con, giải phóng lòng từ bi của con đó, sau khi giải phóng lòng từ bi thì con sẽ nhận được công đức.

(4) Phóng sanh là nuôi dưỡng lòng từ bi, đừng vì sợ sặc mà bỏ ăn (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 28/12/2012)

Thính giả: Thưa Đài Trưởng, chúng con ở nước ngoài tự phóng sanh không tiện lắm, vì không mua được hải sản sống.
Đài Trưởng: Có chứ, cửa hàng hải sản có đồ tươi sống mà.
Thính giả: Nhưng rất ít, và địa điểm phóng sanh dường như cũng khá cầu kỳ.
Đài Trưởng: Cái đó phải dựa vào diệu pháp của mình. Phóng sanh có hai ý nghĩa: một là cái tâm của mình, thực ra cá sống được mấy ngày đâu, hôm nay con thả nó xuống nó cũng không sống được bao lâu, nó đã đầu thai làm cá thì sẽ phải chịu quả báo. Nếu con không cứu nó ra, nó sẽ bị người ta một dao chém chết. Phóng sanh là để nuôi dưỡng lòng từ bi của mình mà.
Thính giả: Có thể nói như vầy được không ạ, có những con vật nhỏ sau khi được phóng sanh có thể không sống được bao lâu, hoặc vì chúng ta phóng sanh không như pháp mà nó chết ngay tại chỗ, nếu tại hiện trường làm nghi thức siêu độ cho nó thì có thể sẽ tốt hơn, đúng không ạ?
Đài Trưởng: Nói thì đúng, nhưng con không thể giết nó rồi siêu độ cho nó được, cái này không được phép. Tức là con cứu nó, nhưng cứu không thành công, giống như bệnh viện vậy, cứu người thì chắc chắn cứu sống được hết sao? Cứu không sống được, bệnh viện cũng rất đau lòng mà. Làm gì có chuyện cứu động vật mà đảm bảo nó sống được?
Thính giả: Vâng ạ. Năm ngoái ở trong nước có tổ chức một đợt phóng sanh lớn. Họ phóng ở thượng nguồn, còn hạ nguồn thì có nhiều người đang vớt cá. Lúc đó có rất nhiều người bàn tán.
Đài Trưởng: Không thể nói như vậy được. Vì có nhiều người làm việc xấu mà con không làm việc tốt nữa sao? Không thể vì sợ sặc mà bỏ ăn. Vì sợ lái xe bị đụng chết mà con không ra khỏi nhà nữa sao? Cứu người làm sao không có hy sinh? Phải nhìn vào dòng chảy chính chứ!
Thính giả: Chủ yếu là xem tâm phát của mình, qua quá trình đó, siêu độ cho nó một chút, ngược lại còn tốt cho nó.

(5) Phóng sanh là cứu mạng (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 20/04/2012)

Thính giả: Bà của anh ấy đang phóng sanh, cá thì có thể phóng ít một chút, nhưng phóng chim thì nhiều hơn, như vậy có được không ạ?
Đài Trưởng: Những con chim đó vốn dĩ đã ở trên trời, không bắt được. Nếu những con chim này bị bắt để người ta giết thịt, con thả nó đi thì được. Nếu không phải để giết thịt thì con thả nó có ích gì? Phóng sanh, phóng sanh, thế nào là phóng sanh? Là cho người ta một con đường sống, đúng không? Cá sắp bị giết, mang vào nhà hàng sắp bị làm thịt, những cái đó mới gọi là phóng sanh! Người ta vốn đang sống yên ổn, con đi phóng sanh cái gì?
Thính giả: Nếu chúng con phóng sanh cá thì cần lớn cỡ nào ạ? Một tấc, hai tấc, ba tấc...
Đài Trưởng: Nhỏ quá! Vô dụng. Những con cá đó người ta sao mà ăn được? Cá lớn người ta mới ăn chứ.
Thính giả: Cá lớn quá con sợ không dễ sống, nên con phóng loại...
Đài Trưởng: (Cười) ... Con có sống được không? Con từ nhỏ sinh ra cũng sẽ có ngày chết, vậy nên con đừng sống nữa? Có người còn nói "Thả xuống bị người ta câu mất thì sao?", "Chất lượng nước không tốt thì sao?", "Bị thuyền đè chết thì sao?". Con cứ tìm lý do nữa đi? Lớn quá không dễ sống, vậy con cứ phóng loại một tấc đi. Không khai mở trí tuệ gì cả, ráng mà niệm Tâm Kinh đi!

(6) Phải siêng năng phóng sanh, chăm phát tâm (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 15/06/2012)

Thính giả: Con trước đây đã phát nguyện mỗi tuần phóng sanh, nhưng số lượng không nhiều. Các đồng tu nói không cần mỗi tuần phóng sanh, có thể mỗi tháng phóng sanh, miễn là đủ số lượng là được. Hiểu như vậy có đúng không ạ?
Đài Trưởng: Phóng sanh nhiều thực ra là một cái tâm, mỗi tuần để con phát khởi một lần tâm từ bi. Phóng sanh bao nhiêu cũng rất quan trọng, nhưng quan trọng nhất là cái tâm. Có nhiều tiền thì phóng nhiều, ít tiền thì phóng ít, chủ yếu là cái tâm. Bồ Tát thấy con thường xuyên làm như vậy, sẽ biết con là người có tâm thiện, con sẽ được tăng phước tăng đức. Lời nguyện đã phát ra thì không thể tùy tiện thay đổi.

7) Mối quan hệ giữa Phóng Sanh và việc Kéo dài Tuổi thọ: Phát tâm càng lớn, quả gặt được càng lớn
(Trích Vấn đáp Huyền Nghệ, ngày 15 tháng 6 năm 2012)

Thính giả: Bạch Sư Phụ, việc kéo dài tuổi thọ nhờ phóng sanh là tự động kéo dài tuổi thọ của mình, hay là đến một lúc nào đó mình phải cầu xin Bồ Tát chuyển hóa những công đức này thành tuổi thọ ạ?

Đài Trưởng: Khi con phóng sanh, lòng từ bi của con khởi phát mạnh mẽ, vì vậy nhiều người khi phóng sanh đều khóc, đó là đã cảm động trời đất, cảm ứng đến Bồ Tát. Thực ra, sự cảm ứng này chính là gieo một quả lành vào trong mệnh căn của con. Những quả lành này sẽ hình thành nên thiện nhân trong con, và khi thiện nhân này kết quả thì sẽ kéo dài tuổi thọ của con. Chứ không phải là tuổi thọ của con cá đó được chuyển sang cho con.

Lôi Phong trở thành Lôi Phong như thế nào? Không phải ông ấy tự làm việc gì cho mình mà thành Lôi Phong, mà chính là khi ông giúp đỡ người khác, thực chất bản thân ông đã được hưởng lợi ích rồi.

Thính giả: Chất lượng và độ dài của việc kéo dài tuổi thọ có phải được quyết định dựa trên việc kết hợp công đức và nghiệp chướng của mỗi người lại để tính toán không ạ?

Đài Trưởng: Thật ra, câu hỏi này của con chưa hỏi đúng vào trọng tâm, nhưng Sư Phụ biết con muốn hỏi gì. Ví dụ, con thả rất nhiều cá nhỏ, rất nhiều con lươn, vậy con nói xem "chất lượng" đó có liên quan đến "chất lượng" của việc kéo dài tuổi thọ của con không? Đương nhiên là có quan hệ.

Ví dụ, con thả một vạn con cá và thả một ngàn con cá, khái niệm có giống nhau không? Chắc chắn không giống, đây là từ lượng biến dẫn đến chất biến. Nếu con chỉ đơn thuần nghĩ "Tôi phóng sanh cho được nhiều số lượng", rồi mua một ít trứng cá thả xuống, so với việc con thật sự mua cá (sắp bị giết) với số lượng tương đương trứng cá đó, thì con nói xem cái nào có tác dụng hơn?

Thính giả: Dạ, cái sau có tác dụng hơn ạ.

Đài Trưởng: Đúng vậy. Tức là, phát tâm của mình càng lớn thì quả nhận được càng lớn. Hôm nay con gieo xuống càng nhiều hạt giống, thì quả thực con gặt hái được sẽ càng sai trĩu.

Việt dịch ghi chú: Lôi Phong (雷锋) là một nhân vật có thật ở Trung Quốc, được biết đến là một tấm gương về lòng vị tha và tinh thần giúp đỡ người khác một cách vô tư.

 (8) Phóng sanh phải bố thí vô tư, không tham cầu báo đáp, chỉ biết gieo trồng không màng gặt hái, mới có thể nhận được báo đáp thực sự (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 25/12/2011)

Thính giả: Từ khi học Phật đến nay, con luôn phóng sanh. Để kiên trì phóng sanh, ngoài tiền ăn ra, con dành hết tiền còn lại để phóng sanh. Tết đến, con không tiết kiệm được một đồng nào. Bây giờ có người rủ con đầu tư, con không biết đây có phải là cơ hội không? Có nên đầu tư không ạ?
Đài Trưởng: Con không có một đồng nào thì đầu tư cái gì?
Thính giả: (Cười) ... Tiền của hồi môn vẫn còn ạ...
Đài Trưởng: Ta biết ngay mà, người như con, muốn mất cả tiền của hồi môn thì cứ đi đầu tư đi. Con phóng sanh cũng không cần phải phóng như thế! Thường ngày Đài Trưởng dạy các con thế nào? Học Phật tu tâm – con đang chấp trước đó! "Ôi, việc này tốt, mình mau đem hết tiền đi phóng sanh". Sao con không đem hết tiền đi cứu độ tất cả những người khổ nạn đi? Con làm được không? Những đồng tiền đó con cứ từ từ mà dùng, rồi đi làm kiếm thêm tiền, đừng đi đầu tư. Vì người như con mà đi đầu tư, đến lúc đó sẽ chấp trước. Thà dùng cái miệng tốt này, lương tâm tốt này của con đi độ thêm nhiều người, con xem đến lúc đó con có tiền không?
Thính giả: Đến lúc đó tiền không phải từ đầu tư mà có? Là tiền tiết kiệm được ạ?
Đài Trưởng: Đương nhiên rồi! Tuy lãi suất không cao, nhưng ít nhất con có thể duy trì cuộc sống, chứ không phải con đem hết tiền ra đi phóng sanh.
Thính giả: Con nghe nói càng bố thí càng giàu có ạ.
Đài Trưởng: Chắc chắn là giàu có, nhưng không phải giàu có ngay lập tức, cần có thời gian. Bản thân cái tâm xuất phát của con đã có vấn đề rồi, con bỏ tiền ra mua cá mà trong đầu nghĩ đến việc phải có báo đáp, thì công đức đã giảm đi rất nhiều rồi! Phải bố thí vô tư, không có suy nghĩ, không có tư tâm, chỉ biết gieo trồng không màng gặt hái, thì mới có thể nhận được báo đáp thực sự. Con tưởng học Phật cũng là đầu tư sao, tay trái bỏ tiền ra, tay phải chờ Bồ Tát từ cửa sổ đưa tiền vào à? Vậy thì con cứ ngày ngày chờ tiền được đưa vào, rồi lại đem tiền đi tiêu đi. Phải vô tư chứ! Nhiều người đến chùa, bỏ ít tiền vào hòm công đức, trong lòng nghĩ "Ôi, mình nhất định sẽ có báo đáp", vậy thì con sẽ không nhận được báo đáp đâu. Đương nhiên, con phóng sanh như thế, tiêu nhiều tiền như vậy, về già sức khỏe chắc chắn sẽ tốt, và được diên thọ, không chừng sẽ có người nuôi con. Từ bây giờ, những việc mình làm không nổi thì đừng làm quá nhiều, tu tâm đừng tham, con nóng lòng muốn có báo đáp cũng gọi là tham tâm. Học Phật bản thân nó phải trong sạch, con mang một chút tư tâm thì sẽ không nhận được nhiều báo đáp. Giống như một người đi mua đồ, túi bị lủng, vừa mua vào đã lủng ra một ít, nên con sẽ mãi mãi cảm thấy không hài lòng, không mãn nguyện.

(9) Khi phóng sanh bị cua kẹp chảy máu năm lần là đã qua một kiếp nạn đổ máu (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 15/09/2013)

Thính giả: Có một lần con phóng sanh cua, bị cua kẹp năm lần, chảy cả máu. Điều này có phải có nghĩa là một tai nạn của con đã qua, đã tiêu tai rồi không ạ?
Đài Trưởng: Chắc chắn đã qua rồi. Cua kẹp con không có vấn đề gì cả, nó hoàn toàn không có độc. Kẹp con đến chảy máu, thực ra là con đã qua một kiếp nạn đổ máu. Cho nên tại sao Đài Trưởng đôi khi bảo các con đi xét nghiệm máu? Chính là đạo lý này.

(10) Sau khi phóng sanh, bệnh tình của cha mẹ đều có chuyển biến tốt đẹp (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 12/02/2014)

Thính giả: Thưa Đài Trưởng, còn một chuyện tốt nữa. Một đồng tu trước đây không tin Phật, cha anh ấy chín mươi mấy tuổi, mẹ tám mươi mấy, đều là lão Hồng quân, nằm trên giường hơn một năm không dậy nổi, cha anh ấy phải vào phòng chăm sóc đặc biệt, toàn thân cắm đầy ống. Mùng một Tết chúng tôi đi phát sách thì anh ấy tiếp xúc với pháp môn của chúng ta, sau Tết ngày mười một anh ấy đến nhà con làm sớ đổi tên cho cha mẹ. Anh ấy nói trước khi tiếp xúc pháp môn này, chưa đọc sách thì không hiểu, chỉ hận cha mẹ mình mắc phải căn bệnh ác như vậy, kéo dài hơn một năm. Con bảo anh ấy mùng một, mười lăm mau chóng phóng sanh cho cha mẹ, anh ấy đã nghe theo. Cha anh ấy trước đây bìu sưng to như cái bánh bao, mười lăm anh ấy phóng sanh xong, lập tức hồi phục, chân cũng không còn sưng nữa. Mẹ anh ấy thở không ra hơi, trông như sắp ra đi đến nơi, sau khi phóng sanh thì như người bình thường.
Đài Trưởng: Thấy chưa? Chịu khó niệm kinh, niềm vui của anh ta còn ở phía sau nữa.

(11) Tu Pháp Môn Tâm Linh, phóng sanh xong bệnh nhân nặng được xuất viện thẳng (Vấn Đáp Huyền Nghệ, 21/11/2014)

Thính giả: Sư Phụ, con xin chia sẻ một chuyện pháp hỷ. Cậu hai của con năm nay 63 tuổi, mợ hai của con học pháp môn khác rất nhiều năm rồi, bà ấy cũng có công đức nhất định, cũng là một người đại thiện, làm rất nhiều việc thiện, nhưng bà ấy chưa học pháp môn của chúng ta. Cậu hai của con bỗng nhiên nghiệp chướng bộc phát, năm nay cậu 63 tuổi, đột nhiên bị tắc nghẽn tĩnh mạch thận, sau đó chuyển đến bệnh viện Nam Kinh, rất nghiêm trọng, phát triển thành tắc nghẽn tĩnh mạch phổi, huyết áp và các phương diện khác đều không bình thường, liền chuyển vào phòng chăm sóc đặc biệt. Lúc này, con mới nói với mợ hai là pháp môn của chúng ta rất linh nghiệm, bà ấy nghe xong liền tin ngay, và lập tức phát nguyện trước bàn thờ Phật nhà con, ăn chay trường đem công đức hồi hướng cho cậu hai, trong vòng ba tháng độ mười người, một lòng theo Bồ Tát Quán Thế Âm Mẹ học Phật tu tâm, còn phóng sanh cá cho cậu hai. Lần đầu tiên phóng sanh cá cho cậu hai, hôm đó chúng con phóng xong lúc 11 giờ, thì 11 giờ anh trai con từ Nam Kinh gọi điện về, nói cậu hai ngay lập tức được ra khỏi phòng chăm sóc đặc biệt.
Đài Trưởng: Thấy chưa?
Thính giả: Cực kỳ cực kỳ linh nghiệm, chúng con 11 giờ phóng sanh xong, 11 giờ anh con gọi điện cho mợ hai nói, các chỉ số của cậu hai đều bình thường rồi, đến bác sĩ cũng nói, bệnh nhân này sao đột nhiên tỉnh táo vậy? Đột nhiên cho ông ấy ra. Mợ hai con liền rất pháp hỷ, "Sao Bồ Tát Quán Thế Âm lại linh nghiệm thế?!" Bà ấy lại tiếp tục phát nguyện, phóng thêm một đợt cá hai ngàn tệ (~7tr vnd) nữa cho cậu hai. Lần thứ hai chúng con đi phóng sanh hai ngàn tệ cá về, bác sĩ nói, bệnh nhân này không những ra khỏi phòng chăm sóc đặc biệt, mà phòng bệnh thường cũng không cần ở nữa, ông ấy về thẳng nhà luôn.
Đài Trưởng: Ta nói cho con biết, người như thế này tại sao lại linh nghiệm như vậy? Toàn bộ việc học Phật trước đây của bà ấy đều có sự gia trì, chính vì bà ấy đã học Phật từ trước, nên Bồ Tát Mẹ mới để bà ấy tìm được một pháp môn tốt như vậy.
Thính giả: Đúng ạ, bà ấy vừa cầu là linh nghiệm ngay. Con vừa nói là bà ấy tin, bà ấy vừa cầu là đặc biệt linh nghiệm. Con cảm ơn Sư Phụ! Cảm ơn Pháp Môn Tâm Linh đã rất linh nghiệm, giúp cứu được cậu hai của con.