Tuyển tập Khai thị về Kiến thức Phật học thường thức (Phần 2)
Phóng sinh - 2. Các vấn đề về việc hứa nguyện và cầu xin khi phóng sinh
https://orientalradio.com.sg/chi-buddhism-knowledge-2/changshi2-chap1-1/
2. CÁC VẤN ĐỀ VỀ VIỆC HỨA NGUYỆN VÀ CẦU XIN KHI PHÓNG SINH
Phóng sinh là một pháp tu từ bi, giúp chúng ta tích lũy công đức,
tiêu trừ nghiệp chướng. Tuy nhiên, để việc phóng sinh đạt được hiệu quả tốt nhất,
chúng ta cần hiểu rõ cách hứa nguyện và cầu xin cho đúng pháp.
(1)
Phóng sinh ít mà cầu xin nhiều sẽ khiến hiệu quả không tốt
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 1/12/2013)
Thính giả: Thưa Sư Phụ, khi phóng sinh có thể hứa
nguyện ba điều được không ạ?
Sư Phụ: Có thể hứa nguyện ba điều, nhưng
không thể trong một điều nguyện lại bao gồm quá nhiều mong muốn khác. Ví dụ, bạn
có thể cầu: “Xin Bồ Tát Quán Thế Âm bảo hộ con mau hết bệnh cảm; bảo hộ con của
con thi đỗ; bảo hộ ba mẹ con được mạnh khỏe.” Như vậy là ba điều. Chứ không phải
nói rằng: “Điều nguyện thứ nhất: Xin bảo hộ cho tổ tiên mười tám đời, bảo hộ cả
gia đình con hạnh phúc khỏe mạnh, bảo hộ gia đình chúng con…” thì sẽ không có
chút hiệu quả nào cả.
Thính giả: Nếu con phóng sinh 10 con cá cho một
người, rồi hứa nguyện ba điều thì sao ạ?
Sư Phụ: Như vậy là quá nhiều! Bạn không thấy
ngại sao? Việc này cũng giống như bạn chỉ bỏ ra mười đồng tiền mà lại muốn mời
người ta ăn một bàn tiệc thịnh soạn, cuối cùng mỗi người chỉ được một bát cháo
loãng, bạn có thấy tiện không? Phóng sinh có mười con cá mà cầu xin nhiều nguyện
vọng như vậy? Bạn không thấy ngại à?
Thán giả: Con hiểu rồi ạ, con cảm ơn Sư Phụ.
(2)
Phóng sinh mà cầu xin càng nhiều thì càng không linh ứng
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 25/12/2011)
Thính giả: Thưa Sư Phụ, khi phóng sinh, dù phóng
bao nhiêu đi nữa cũng đều có thể cầu xin hai việc phải không ạ?
Sư Phụ: Nếu bạn phóng sinh rất nhiều, đừng
nói là hai việc, bạn cầu năm việc cũng được! Nhưng phải nhớ rằng, cầu như vậy sẽ
không linh ứng. Tôi ví dụ đơn giản, hôm nay bạn bỏ ra 100 đồng để mua một món đồ,
chất lượng chắc chắn sẽ tốt. Nếu bạn chỉ bỏ ra 10 đồng để mua một món đồ, chất
lượng chắc chắn sẽ kém. Vậy nếu bạn dùng 100 đồng đó để mua mười món đồ khác
nhau, bạn nói xem hiệu quả có tốt không?
(3)
Làm thế nào để việc phóng sinh được chuyển thành công đức?
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 2/5/2014)
Thính giả: Thưa Sư Phụ, phóng sinh có chuyển
thành phước báu (phước đức) không ạ?
Sư Phụ: Đương nhiên rồi, cũng sẽ chuyển thành
phước báu. Vì nếu không có công đức thì sẽ thành phước báu.
Thính giả: Vậy nếu công đức phóng sinh dùng hết
rồi, phước báu hưởng hết rồi… Chúng con tu tâm tích công đức là để có thể lên cảnh
giới cao hơn hoặc đạt quả vị lớn hơn phải không ạ?
Sư Phụ: Đúng vậy.
Thính giả: Con muốn hỏi Sư Phụ, tại sao phóng
sinh lại chuyển thành phước báu? Có phải vì phước báu không đủ hay sao ạ?
Sư Phụ: Phước báu không đủ, hai việc này
tương trợ lẫn nhau. Người không đủ phước báu thì sẽ không có công đức, người có
phước báu thì sẽ có công đức.
Thính giả: Chúng con phóng sinh là muốn tích lũy
công đức ở đó, để khi chúng con lên Tứ Thánh Đạo thì quả vị sẽ lớn hơn, nhưng
đôi khi Sư Phụ lại nói “bạn phóng sinh đã chuyển thành phước báu rồi”.
Sư Phụ: Phóng sinh chuyển thành phước báu là
vì động cơ phóng sinh không thuần khiết, là có sự cầu xin.
Thính giả: Vậy nếu chúng con không cầu xin gì
thì sao ạ?
Sư Phụ: Vậy thì sẽ chuyển thành công đức.
Thính giả: Ồ, có cầu xin tức là chuyển thành phước
báu? Con hiểu rồi, vậy phóng sinh thì không nên cầu xin.
Sư Phụ: Nếu bạn phóng sinh bằng tâm từ bi, giống
như Bồ Tát, thì tất cả sẽ chuyển thành công đức. Còn nếu hôm nay bạn phóng sinh
để cầu cho mình khỏe mạnh, cầu cho việc gì đó, thì nó sẽ chuyển thành phước báu
ngay trên thân bạn. Sức khỏe tốt lên chính là phước báu rồi.
Thính giả: Thưa Sư Phụ, vậy khi phóng sinh chúng
con cầu Bồ Tát bảo hộ chúng con tiêu tai diên thọ (tiêu trừ tai họa, kéo dài tuổi
thọ), đây có phải là cầu xin không ạ?
Sư Phụ: Khi cầu tiêu tai diên thọ, bạn nhất định
phải nói thêm một câu: “Con cầu xin Bồ Tát bảo hộ con được tiêu tai
diên thọ, để con có thêm thời gian ở nhân gian, giúp con có thể độ được nhiều
người hơn”, thì việc đó sẽ trở thành công đức. Nếu bạn không nói câu này,
mà chỉ cầu “bảo hộ con tiêu tai diên thọ”, thì sẽ chỉ nhận được phước đức. Bởi
vì khi được diên thọ, được tiêu tai, chẳng phải là phước báu của bạn tốt lên
sao, nhưng phước đó sẽ hưởng hết ngay tại nhân gian.
Việt dịch chú thích tham khảo:
(Ví dụ bạn đang ở trong đất nước tên Luân Hồi)
1. Phước báu hay Phước đức (hữu lậu)
giống như tiền bạc, tài sản trong đất nước đó. Nó giúp bạn sống một cuộc sống
sung túc, thoải mái, có nhà đẹp, xe sang, được mọi người kính trọng. Nhưng dù
giàu có đến đâu, bạn vẫn chỉ là một công dân của nước "Luân Hồi" và
không thể rời khỏi đó. Tiền tiêu rồi cũng sẽ hết.
2. Công đức (vô lậu) giống
như tấm hộ chiếu (passport) và thị thực (visa) để bạn rời khỏi đất nước
"Luân Hồi" và đi đến một vùng đất tự do, an lạc gọi là "Niết
Bàn". Tấm hộ chiếu này không dùng để mua sắm, nhưng nó là thứ duy nhất có
giá trị để giúp bạn xuất cảnh.
(4) Giúp người nhà phóng sinh tốt nhất nên
dùng tiền của họ
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 8/11/2013)
Thính giả: Nếu con giúp chồng và con trai phóng
sinh, ví dụ như giúp chồng phóng sinh, con cần dùng tiền của anh ấy hay tiền của
con cũng được ạ?
Sư Phụ: Tốt nhất là dùng tiền của anh ấy để
phóng sinh cho anh ấy.
Thính giả: Nếu là cho con trai (còn nhỏ) thì
không sao phải không ạ?
Sư Phụ: Nếu là cho con trai, tốt nhất bạn nên
thưa với Bồ Tát Quán Thế Âm rằng: “Kính lạy Bồ Tát Quán Thế Âm, hôm nay con xin
biếu cho con trai của con một trăm đồng, để con trai dùng số tiền này làm việc
phóng sinh.” Cứ như vậy là được. Tức là bạn đã cho số tiền đó cho con trai
mình, sau đó bạn dùng tiền đó để phóng sinh thì không có vấn đề gì.
(5)
Phóng sinh thay người khác, nên nói thẳng tên người đó phóng sinh, không nên
nói tên mình
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 26/6/2013)
Thính giả: Thưa Sư Phụ, lần trước Ngài có khai
thị về việc giúp người khác phóng sinh có hai cách: một là nói thẳng tên của
người đó, xem như là người đó phóng sinh và cầu xin trực tiếp cho họ; cách thứ
hai là không nói tên họ, mình tự phóng sinh rồi thưa với Bồ Tát rằng xin hồi hướng
công đức phóng sinh này cho người đó. Hai cách này thì cách nào tốt hơn cho họ ạ?
Sư Phụ: Khi phóng sinh, bạn cứ nói thẳng là của
người A (tên người đó) phóng, đừng nói là bạn phóng sinh rồi hồi hướng cho người
A. Làm như vậy bạn sẽ phải gánh một phần nghiệp cho họ. Ví dụ, người đó đang bị
ung thư, bạn nói “Do con là B phóng sinh, xin Bồ Tát gia trì cho người A mau hết
bệnh ung thư”, như vậy là bạn đang gánh nợ cho họ rồi. Nếu bạn cầm cá và nói thẳng:
“Kính lạy Bồ Tát Quán Thế Âm đại từ đại bi, nay anh/chị A phóng sinh…”, rồi thả
cho họ là được.
Tóm lược: Để tránh gánh nghiệp cho người khác,
khi phóng sinh thay, hãy nói thẳng tên của người đó như thể chính họ đang thực
hiện việc phóng sinh.
(6)
Phóng sinh cần nói rõ số lượng
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 29/6/2012)
Thính giả: Chúng con phóng sinh, có cần phải giống
như khi niệm Ngôi Nhà Nhỏ, hứa nguyện rằng "đợt này chúng con sẽ phóng
sinh bao nhiêu con cá" không ạ?
Sư Phụ: Phải nói.
(7)
Khi hứa nguyện phóng sinh với Bồ Tát, nên nói số lượng cá (theo con) là tốt
nhất
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 5/12/2014)
Thính giả: Thưa Sư Phụ, có đồng tu hứa nguyện
phóng sinh bao nhiêu cân cá, có người hứa nguyện bao nhiêu con cá, có người lại
hứa nguyện phóng sinh bao nhiêu tiền cá. Ba cách này cách nào tốt hơn ạ?
Sư Phụ: Hứa nguyện phóng sinh bao
nhiêu con cá là tốt nhất. Hứa nguyện bao nhiêu tiền cá không tốt lắm, vì
nói như vậy nghe giống như bạn đang bố thí tài vậy. Ví dụ bạn nói “tôi quyên
góp hai đồng, ba đồng”, nói đến tiền thì nghe không được hay cho lắm. Bạn nên
nói “tôi đã cứu bao nhiêu mạng sống, tôi đã phóng sinh bao nhiêu con cá”, khái
niệm là như vậy. Nói theo cân thì tốt hơn nói theo tiền một chút.
Thính giả: Ồ, vậy tốt nhất là theo con, rồi đến
theo cân, cuối cùng mới là theo tiền, phải không Sư Phụ?
Sư Phụ: Đương nhiên rồi. Tôi ví dụ nhé: “Tôi
đã cứu bao nhiêu người”, và “Tôi đã cứu bao nhiêu cân người”, lỡ người đó béo
thì sao, bạn cũng nói “tôi đã cứu một người nặng 120 cân” ư? (cười). Hay là:
“Tôi đã bỏ ra bao nhiêu tiền để cứu người này”. Bạn thấy có trần tục không? So
sánh là biết ngay.
Thính giả: Dạ vâng, nhưng tính theo số con đôi
khi khó đếm, có đồng tu phóng sinh mấy ngàn con cá thì làm sao đếm hết được ạ?
Sư Phụ: Rất đơn giản, nếu phóng sinh mấy ngàn
con thì cứ nói với Bồ Tát là phóng sinh khoảng bao nhiêu con
cá. Chỉ cần nói “khoảng” là được, người ta sẽ không bắt bẻ… Giống như nhiều tin
tức hay nói “theo nguồn tin đáng tin cậy”, “theo nguồn tin chưa xác thực”, đó
cũng là một nguồn tin. Nếu con số không chắc chắn, bạn phải nói rõ là con số
không chắc chắn (ước lượng).
(8)
& (9) Nếu sông đóng băng, có thể thay đổi số lần phóng sinh đã hứa nguyện
không?
(Trích Huyền Nghệ Vấn Đáp, ngày 14/11/2014 và 5/1/2015)
Thính giả: Con đã hứa nguyện mỗi tuần phóng sinh
một lần, nhưng bây giờ miền Bắc sông đã đóng băng, rất khó thực hiện. Con có thể
thưa với Bồ Tát là con phóng sinh một tháng một lần hoặc hai lần, gộp các lần
đã hứa lại để phóng sinh một lần được không ạ?
Sư Phụ: Việc này đều có thể được, vì bạn đang
làm việc thiện. Khi làm việc thiện, nếu có sự thay đổi một chút thì vấn đề
không lớn. Nhưng đối với những tật xấu của bản thân, nếu đã hứa nguyện sửa đổi
mà không làm thì nhất định sẽ gặp rắc rối.
Thính giả: Nếu đã hứa nguyện mỗi tháng đều phóng
sinh, nhưng do sông đóng băng, con có thể phóng sinh trước cho mấy tháng sau được
không ạ?
Sư Phụ: Việc này có thể được. Bạn cũng có thể
đợi đến khi băng tan rồi phóng sinh bù, phóng nhiều hơn.